User:Szalona entropia/Sandbox/Znakowanie dróg w Polsce (propozycja zmian)

From OpenStreetMap Wiki
Jump to navigation Jump to search

Na tej stronie znajdziesz krótkie i łatwe w przyswojeniu informacje dotyczące mapowania dróg w OpenStreetMap. Stanowi ona opracowanie używania klucza highway=* na terenie Polski, choć duża część poniższych informacji zgadza się z globalnym systemem mapowania. Przed przeczytaniem tego artykułu warto zapoznać się z głównym artykułem opisującym zastosowanie tego znacznika.

Drogi samochodowe

Poniżej zaprezentowano skrócony opis rodzajów dróg samochodowych i ich zastosowanie na mapie Polski wraz z przykładami. Po bardziej szczegółowe opisy zajrzyj na podstrony poświęcone poszczególnym typom dróg.

Podstawowe rodzaje dróg

Klasyfikacja dróg w OSM nie jest tożsama z klasyfikacją urzędową. Klasyfikacja urzędowa często jest dobrą bazą do ustalenia rodzaju drogi w OSM, ale nie należy się jej ściśle trzymać. Przykładowo, częstym błędem jest przeświadczenie, że każda droga wojewódzka powinna być oznaczona secondary. Istnieją zarówno drogi wojewódzkie, które można oznaczyć jako trunk, jak i takie, które powinno oznaczyć się unclassified. Do określania urzędowej klasyfikacji drogi służą dedykowane znaczniki, opisane w dalszej części tego artykułu.

Analizując daną drogę należy prawidłowo zidentyfikować jej funkcję w sieci dróg i rozpatrywać jako całość. Może to być np. odcinek od centrum miasta do autostrady, odcinek drogi między dwoma miastami, droga międzynarodowa przecinająca cały kraj. Niedopuszczalne jest "pocięcie" drogi na fragmenty i dobieranie różnych klasyfikacji dla poszczególnych fragmentów. Wyjątkiem są drogi typu motorway i trunk (powiązane z parametrami jakościowymi) oraz drogi budowane etapami, które docelowo mają stworzyć spójną całość.

W związku z powyższym, dobór typu drogi w OSM (zwłaszcza dróg o klasyfikacji pomiędzy primary a unclassified) często może mieć charakter uznaniowy. W przypadkach wątpliwych i spornych zalecana jest konsultacja z lokalną społecznością i z bardziej doświadczonymi twórcami OSM.

highway=motorway

Autostrady (oznakowane znakami Znak D9.svg) i drogi ekspresowe dwujezdniowe (oznakowane znakami PL road sign D-7.svg).

Uwaga: w przypadku tego typu dróg wymagane jest uzupełnienie informacji o ich klasie technicznej (patrz poniżej)

highway=trunk

Drogi bezkolizyjne jedno- i dwujezdniowe, leżące w ciągu drogi primary, niespełniające warunków dla motorway. Drogi wyróżniające się parametrami technicznymi, pozwalające na szybkie i komfortowe przemieszczanie się. W warunkach polskich są to w szczególności:

  • wszystkie drogi ekspresowe jednojezdniowe,
  • bezkolizyjne jedno- i dwujezdniowe drogi nie będące autostradami ani drogami ekspresowymi, zarówno w miastach jak i poza nimi,
  • niektóre fragmenty dwujezdniowych autostrad i dróg ekspresowych o wyjątkowo niskich parametrach technicznych
Przykłady dróg typu trunk
Województwo Droga Odcinek Długość Przekrój Uwagi
Zachodniopomorskie DK13 Obwodnica Przecławia i Warzymic 3,7 2x2
DK10 Szczecin: Most im. Pionierów Miasta Szczecina, Eskadrowa, Hangarowa 3,3 2x3 DK10 jest problematyczna, bo jest na tym odcinku w większości bezkolizyjna, z kilkoma wyjątkami jak skrzyżowanie z Gryfińską.
DK10 Szczecin: Andrzeja Struga 2,5 2x3
Pomorskie S6 Obwodnica Słupska 15 2x1 Droga w rozbudowie do przekroju 2x2
DW501 Gdańsk: Trasa W-Z, odc. węzeł Karczemki - skrzyżowanie Havla 5,7 2x2
DK89, DP Gdańsk: Trasa Sucharskiego i tunel pod Martwą Wisłą 9,0 2x2
DP1609G Gdynia: Trasa Kwiatkowskiego 4,9 2x2
DK22 Obwodnica Chojnic 12 1x2 / 2x2
DK20 Obwodnica Kościerzyny 7,0 1x3
DK90 Aplinki - Baldram 8,0 1x2
Warmińsko-Mazurskie S22 Elbląg - Grzechotki 51 1x2
DK16 Południowa obwodnica Olsztyna 7,2 2x2
DK51 Olsztyn: ul. Bublewicza 1,7 2x2 Krótki odcinek, ale łączy się bezpośrednio z motorway
DK16 Barczewo - Borki Wielkie 28 1x2, 2x2 Nieoznakowana znakiem D-7
DK16, DK65 Obwodnica Ełku 3,1 1x2, 2x2 Nieoznakowana znakiem D-7
Lubuskie DK2 Granica państwa - początek A2 3,9 2x2
Kujawsko-pomorskie DK95, DK55 Grudziądz: Trasa Średnicowa 5,9 1x2, 2x2
DW239 Bydgoszcz: odc. Port Lotniczy - węzeł Bydgoszcz Południe 5,1 2x2 W budowie przedłużenie (obwodnica Brzozy)
DK15, DK25 Obwodnica Inowrocławia 22,3 2x2
DK91 Toruń: Trasa Wschodnia 3,5 2x2
S10 Południowa obwodnica Torunia 11 1x2
Podlaskie DK8 Raczki - Augustów 20 1x2
DK66 Zachodnia obwodnica Zambrowa 3,7 1x2 / 2x2
DK8, DK65, DK19 Białystok: Trasa Generalska, odc. Węzeł Białystok Zachód - węzeł Wasilkowska 11 2x2
DW676 Białystok: odc. Węzeł Porosły - węzeł Elewatorska 1,2 2x2 Krótki odcinek, ale łączy się bezpośrednio z innym trunk i dalej z motorway
DW669 Białystok: Trasa Niepodległości 5,3 2x2
DK8, DK19 Katrynka - Sielachowskie 4,8 2x2
DK19 Obwodnica Wasilkowa 4,3 1x2
Wielkopolskie S10 Obwodnica Wyrzyska 6,2 1x2
DK92 Tarnowo Podgórne - Poznań 12 2x2
DW196 Poznań: ul. Głogowska 3,3 2x2 Reszta DW196 pomiędzy A2 a DK92 powinna być primary
DW433 Poznań: ul. Krzywoustego 6,0 2x3, 2x2 Reszta DW433 pomiędzy A2 a DK92 powinna być primary
DK15, DW194 Gniezno: Trasa Zjazdu Gnieźnieńskiego, obwodnica Toruńska 8,5 2x2, 1x2
DK25 Konin: Trasa Burszytnowa 3,0 2x2
S11 Obwodnica Ostrowa Wielkopolskiego - część północna 5,1 1x2
DK25 Obwodnica Nowych Skalmierzyc 6,6 1x2
S11 Obwodnica Kępna - część południowa 4,3 1x2
Mazowieckie DK60, DK62 Płock: Trasa Niepodległości 4,0 2x2
DK60 Obwodnica Raciąża 4,1 1x2
DK61, DK62 Obwodnica Serocka 8,7 2x2
DK50 Obwodnica Żyrardowa 12 1x3
DK50 Obwodnica Mszczonowa 5,4 1x2
DW Węzeł Warszawa Janki - Sękocin 1,7 2x2 Krótki odcinek, ale łączy się bezpośrednio z motorway
DK7, DP Warszawa: Wisłostrada, odc. węzeł Most Północny - węzeł Krasińskiego 5,4 2x3
DK7 Warszawa; Aleja Prymasa Tysiąclecia 3,5 2x3 / 2x2
DK7 Warszawa: Aleje Jerozolimskie, Trasa Salomea - Wolica 5,5 2x2 / 2x3
DP Warszawa: Trasa Łazienkowska 3,9 2x2
DP, DW628, DW631 Warszawa: Trasa Siekierkowska, ul. Marsa, ul. Żołnierska 12 2x2 / 2x3
DK50 Obwodnica Chynowa 7,3 1x2
DK79, DK50 Obwodnica Góry Kalwarii 7,6 2x2
DK50 Obwodnica Mińska Mazowieckiego 3,4 1x2
DK9 Obwodnica Iłży 4,6 1x2, 2x2
Łódzkie DK91, DK92 Obwodnica Krośniewic 4,4 2x2
DK14 Łódź, dojazd do węzła Łódź Lublinek 5,1 2x2
DK74 Obwodnica Wielunia 12 1x3
DK74 Obwodnica Bełchatowa 9,6 1x3
DK12 Obwodnica Opoczna 7,1 1x2
Dolnośląskie DK5 Wrocław: Aleja Jana Nowaka Jeziorańskiego, Most Milenijny 5,4 2x2
DK35 Obwodnica Wałbrzycha 4,8 2x2
DK8 Końcówka S8 2,2 1x2
DK33 Obwodnica Kłodzka 5,7 1x2
Opolskie DK46, DK41 Obwodnica Nysy 9,8 2x2, 1x3
DK46 Obwodnica Niemodlina 12 2x2, 1x3
DK45 Opole: Obwodnica zachodnia 3,4 2x2
Śląskie DK91 Częstochowa: Aleja Wojska Polskiego, odc. węzeł Marszałkowska - węzeł Rakowska 9,1 2x2 / 2x3
DK78 Obwodnica Siewierza 4,3 2x1, 2x2
DK88, DP Aleja Jana Nowaka-Jeziorańskiego 29 1x2, 1x4
DW902, DK79 Drogowa Trasa Średnicowa 34 2x2, 2x3
DK86 Będzin: skrzyżowanie Odkrywkowa - węzeł Czeladzka 4,1 2x2
DK86, S86 Sosnowiec - Giszowiec 12 2x2, 2x3
DK94 Sosnowiec: węzeł DK86 - ul. Północna 2,1 2x2 Krótki odcinek, ale łączy się bezpośrednio z innym trunk
DK94 Sosnowiec: węzeł 3 maja - węzeł Braci Mieroszewskich 3,0 2x2
DK94 Dąbrowa Górnicza: skrzyżowanie Mikrohuta - węzeł DW790 4,3 2x2
DK86, DK1 Przejście przez Tychy 12 2x2
DW935 Rybnik - Żory 9,6 2x2 W budowie przedłużenie na zachód; dalszy DW935 do Raciborza zasługuje na primary
S1 Żywiec - Przybędza 7,5 1x2
S1 Milówka - Zwardoń 11 1x2
Małopolskie DK94 Modlnica - Modlniczka 2,5 2x2 Nieoznakowana znakiem D-7
DK7 Obwodnica Myślenic 3,8 2x2 W budowie kolejny węzeł bezkolizyjny na północnym krańcu
DK47 Zabornia - Chabówka 1,6 2x2 Krótki odcinek, ale jest płynnym przedłużeniem motorway
DK47 Rdzawka - Nowy Targ 14 2x2
DK94 Obwodnica Bochni 5,2 1x2
DK94 Obwodnica Wojnicza 2,7 1x2
DK94 Południowa obwodnica Tarnowa 9,7 2x2
Świętokrzyskie DK78 Północna obwodnica Jędrzejowa 7,1 2x2
Lubelskie DK19 Obwodnica Międzyrzeca Podlaskiego 3,6 1x2
S19 Obwodnica Kocka 6,3 1x2 Droga w rozbudowie do przekroju 2x2
S12 Puławy Zachód - Zarzecze 7,2 1x2
DW874, DW809, DP2421L Lublin: Aleja Solidarności, odc. węzeł Lublin Sławinek - węzeł z ul. Smorawińskiego 7,9 2x2
DP2419L Lublin: odc. węzeł Mełgiewska - węzeł Krańcowa 2,2 2x2
Podkarpackie S19 Sokołów Małopolski Północ - Jasionka 16 1x2 Droga w rozbudowie do przekroju 2x2
DK97 Węzeł Rzeszów Wschód - rondo Jacka Kuronia 4,2 2x2
DK94, DK77 Obwodnica Jarosławia 10 1x2, 2x2

highway=primary

Drogi ważne w skali kraju, niespełniające wymagań dla motorway ani trunk. Większość dróg krajowych, niektóre ważne drogi niższych kategorii oraz najważniejsze drogi wlotowe i przelotowe w dużych miastach (ponad 150 tys. mieszkańców).

Przykłady dróg typu primary w dużych miastach
Przykłady dróg o kategorii niższej niż krajowa, które mogą być oznaczone jako primary

highway=secondary

Mniej ważne drogi, uzupełniające główną sieć drogową. Drogi ważne w skali województwa (regionu). Większość dróg wojewódzkich, niektóre mniej ważne drogi krajowe, ważniejsze drogi niższych kategorii, a także najważniejsze drogi wlotowe i przelotowe w średnich miastach (50-150 tys. mieszkańców) i główne drogi międzydzielnicowe w dużych miastach.

Przykłady dróg typu secondary w dużych miastach
Przykłady dróg typu secondary w średnich miastach
Przykłady dróg krajowych, które powinny być oznaczone jako secondary
  • DK56 (droga o marginalnym znaczeniu w krajowej sieci drogowej)
  • DK63 na odcinku przygranicznym (brak możliwości przekroczenia granicy)
  • DK94 w Bytomiu (ruch tranzytowy odbywa się obwodnicą)
Przykłady dróg o kategorii niższej niż wojewódzka, które mogą być oznaczone jako secondary

highway=tertiary

Drogi leżące poza główną siecią drogową, ale pełniące funkcję zbiorczą w skali powiatu. Najczęściej stanowią połączenia miast będących siedzibami powiatów z siedzibami gmin i siedzib gmin między sobą. Tertiary to również najważniejsze ulice w małych miastach, główne ulice w średniej wielkości miastach oraz główne ulice osiedlowe w dużych miastach (którymi najczęściej porusza się komunikacja miejska).

Przykłady typowych dróg powiatowych, które powinny być oznaczone jako tertiary
Przykłady dróg wojewódzkich, które powinny być oznaczone jako tertiary
Przykłady dróg typu tertiary w miastach

highway=unclassified

Drogi uzupełniające sieć drogową, o najniższym stopniu ważności w tej sieci. Ważne są tylko w skali gminy i łączą ze sobą wsie. Najczęściej wąskie, o niskich parametrach. W miastach są to mało ważne ulice, niebędące residential (patrz poniżej). Zasadniczo drogi utwardzone, ale nie jest to warunek konieczny. Jeśli jedyna droga dojazdowa do danej miejscowości jest nieutwardzona, to również powinna być oznaczona jako unclassified. W przypadku dróg nieutwardzonych warto uzupełnić znacznik surface=*.

Przykłady dróg typu unclassified

highway=residential

Ulice, których główną funkcją jest dojazd do zabudowy mieszkaniowej/biurowej/przemysłowej, nieistotne z punktu widzenia sieci połączeń drogowych. Nie pełnią funkcji przelotowych; używane są zazwyczaj jedynie przez osoby mieszkające bądź pracujące przy danej ulicy. Mogą być zarówno utwardzone, jak i nieutwardzone. W przypadku dróg nieutwardzonych warto uzupełnić znacznik surface=*.

Uwagi

Drogi typu residential nie są odpowiednikiem unclassified w obszarze zabudowanym.

Jeśli ulica oznakowana jest jako strefa zamieszkania (pieszy może się poruszać swobodnie po całej szerokości ulicy i ma pierwszeństwo przed pojazdami), to należy zamiast residential oznaczyć ją jako highway=living_street.

Przykłady dróg typu residential

highway=service

Drogi (często ślepe) zapewniające dojazd do obiektów takich jak: pojedyncze budynki, parkingi, stacje benzynowe, obiekty przemysłowe itp. Ich jedyną funkcją jest dojazd do danego obiektu.

Przeznaczenie drogi można uszczegółowić używając znacznika service=* (szczegóły są podane na podstronie dotyczącej tego znacznika).

Przykłady dróg typu service

highway=track

Drogi polne i leśne (najczęściej nieutwardzone) o szerokości odpowiedniej dla co najmniej jednego samochodu (węższe drogi oznacz highway=path). Służą tylko rolnikom i leśnikom; nie pełnią funkcji dojazdowej do zabudowy mieszkaniowej. Jakość drogi można dokładniej opisać za pomocą tracktype=*.

Uwaga

Znacznik track nie służy do oznaczania nieutwardzonych dróg niebędących dojazdem do pól uprawnych czy lasów. Takie drogi oznacz unclassified, residential lub service w zależności od pełnionej przez nie funkcji.

Przykłady dróg typu track

Łącznice

Fragmenty węzłów drogowych oraz niektóre fragmenty skrzyżowań jednopoziomowych powinny być oznaczane przy pomocy klucza highway=*_link, gdzie gwiazdka oznacza wybrany typ drogi (od motorway do tertiary). Szczegółowe zasady stosowania tego typu znaczników są opisane w poświęconym im artykule.

Klasyfikacja urzędowa dróg

W tej sekcji opisano pokrótce urzędową klasyfikację dróg w Polsce i sposób oznaczania tych informacji w OpenStreetMap.

Kategorie dróg w Polsce

Kategoria drogi określa jej prawnego zarządcę. Kategorie dróg występujące w Polsce są następujące[1]:

  1. drogi krajowe (2),
  2. drogi wojewódzkie (4),
  3. drogi powiatowe (6),
  4. drogi gminne (7),
  5. drogi wewnętrzne.

Znacznik highway:category:pl=* służy do przechowywania informacji o kategorii drogi. Jako jego wartość należy wpisać liczbę zgodnie z powyższym wykazem. Liczby te odpowiadają przyjętemu w Polsce sposobowi oznaczania poziomów administracyjnych. Znacznik ten jest wymagany dla dróg oznaczonych jako motorway lub trunk.

Klasy techniczne dróg w Polsce

Klasa techniczna jest związana z parametrami technicznymi drogi (takimi jak: szerokość pasa ruchu, prędkość projektowa, dopuszczalne promienie łuków, nachylenia podłużne itp.). W Polsce wyróżnia się następujące klasy techniczne dróg[2]:

  1. autostrady (A),
  2. drogi ekspresowe (S),
  3. drogi główne ruchu przyspieszonego (GP),
  4. drogi główne (G),
  5. drogi zbiorcze (Z),
  6. drogi lokalne (L),
  7. drogi dojazdowe (D).

Do przechowywania informacji o klasie technicznej drogi służy znacznik highway:class:pl=*. Jako jego wartość należy wpisać oznaczenie literowe klasy drogi (jak w powyższym wykazie). Znacznik ten jest wymagany dla dróg oznaczonych jako motorway lub trunk. W przypadku pozostałych dróg informacja o ich klasie może być trudna do ustalenia.

Odnośniki

  1. USTAWA o drogach publicznych http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170002222/U/D20172222Lj.pdf
  2. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU I GOSPODARKI MORSKIEJ w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20160000124/O/D20160124.pdf