NL:Public transport

From OpenStreetMap Wiki
Jump to navigation Jump to search
Logo. Feature : Public transport
One example for Feature : Public transport
Omschrijving
Treinen, bussen, trams etc.
TagsHelp dit vertalen naar het Nederlands!

Een overzicht van de huidige public_transport=* (of openbaar vervoer) gerelateerde tagging.

Introductie

Een hoofdtaak van kaarten is meestal om mensen te helpen te navigeren op de weg tijdens lopen of met eigen motorvoertuigen. Openbaar vervoer voorziet in een alternatief dat vaak sneller, duurzamer en soms handiger is.

Anders dan met lopen en zelf rijden, waar het voldoende is om de layout van de (voet)wegen weer te geven zodat iedereen zelf zijn route kan vinden, is het bij openbaar vervoer nodig om de infrastructuur (bijvoorbeeld treinsporen) en de diensten die aangeboden worden (bijvoorbeeld intercities en stoptreinen) te beschrijven.

OpenStreetMap is niet de plek om volledige dienstregelingen in te voeren, maar informatie over de infrastructuur en de verschillende openbaar vervoersdiensten aan de kaart toevoegen betekent dat we wel basisrouteringen kunnen aanbieden. Er zijn maar weinig andere kaarten die dit doen, alhowel Google Transit hier wel flink in het investeren is.

Voor discussies over openbaar vervoer op OSM is er de talk-transit mailing list.

Op het Nederlandse deel van het OSM-forum vind je een doorlopend onderwerp.

Typen openbaar vervoer

Openbaar vervoer komt in vele soorten. Elke soort heeft zijn eigen technologie en infrastructuur. Bijvoorbeeld spoorwegen hebben treinen die over metalen rails rijden, bussen gebruiken het wegennet en vliegtuigen vliegen door de lucht en landen meestal op vliegvelden.

Sommige variëteiten gaan een beetje over de harde scheidslijnen heen. trams zijn bijvoorbeeld een type 'light rail' (voertuigen die lichter zijn dan normale railvoertuigen) en rijden vaak op rails die in de wegen zijn gelegd (maar hebben soms ook aparte sporen).

De verschillen zijn soms subtieler, bijvoorbeeld gewone Bussen en toerbussen gebruiken beide de openbare weg, maar toerbussen zijn vaak luxueuzer en rijden over langere afstanden met minder haltes.

Het is verleidelijk om voor alle verschillende varianten eigen definities te maken, maar het is beter om alleen de meer algemene varianten te beschrijven en daar mee verder te werken zodat de kaart het beste aansluit bij wat mensen verwachten.

Bussen

Hoofdartikel: Buses

Bussen, langeafstandsbussen (toerbussen), geleide bussen en trolleybussen rijden voornamelijk op de weg (voor trams, zie de treinen-sectie verderop).

Bushaltes worden gemapt door een node of polygoon aan de kant van de weg waar mensen wachten en worden getagd als public_transport=platform. Hiervoor kan ook de positie van de haltepaal gebruikt worden.

Meer complexe bushaltes worden uit verschillende elementen gemaakt die allemaal in een relation komen met type=public_transport en public_transport=stop_area. Deze elementen kunnen bijvoorbeeld de stoppostie van de bus op de weg, getagd met public_transport=stop_position of additionele objecten zoals een bankje amenity=bench of anderen.

Elke route (bijvoorbeeld, Lijn 38) wordt gerepresenteerd als een route_master relatie met twee route-relaties, een voor elke richting.

De bovenleiding van trolleybussen kan gemapt worden door trolley_wire=yes aan de weg toe te voegen. De highway=bus_guideway tag wordt gebruikt voor geleide bussen.

Spoorwegen

Hoofdartikel: Railways

Spoordiensten (hoofdlijn, metro, light rail, tram, ondergrondse, enz.) rijden in het algemeen allemaal op ijzeren rails. De infrastructuur hiervan is gedefinieerd door railway=*.

Net als bij bussen kan public_transport=stop_position en public_transport=platform gebruikt worden voor haltes. railway=subway_entrance wordt gebruikt om ingangen van metrostations vast te leggen.

Een gedetailleerdere beschrijving van stations en haltes staat in approved feature Public Transport

Trams

Hoofdartikel: Trams

Trams zijn een vorm van light rail die (voor een deel) de route deelt met de gewone weg.

Trams gebruiken de railway=tram tag, ofwel toegevoegd aan de zelfde way als de weg (als de trams over de weg rijden) of op een aparte way. Een aparte way moet gebruikt worden als de tram niet op de weg rijdt of waar de weg andere tags nodig heeft dan de tramrails, bijvoorbeeld als de weg eenrichtings is en de tram tweerichtings.

Luchtvaart

Hoofdartikel: Aeroway

Vliegen in vliegtuigen is een van de meest gebruikte vormen van lange-afstandsvervoer. Op dit moment zijn vliegroutes niet opgenomen in onze kaart (ze zijn veel minder fysiek dan (spoor)wegen). Maar deze vorm van vervoer heeft een groot aantal fysieke infrastructuurelementen op de grond, zoals terminals, taxipaden, landingsbanen; en al deze elementen kunnen in OSM toegevoegd worden.

Veerboten

Hoofdartikel: Ferries

De route van een veerboot kan gedefinieerd worden met wegen getagd met route=ferry. Voor secties van de route over open water zoals de zee, meren en brede rivieren kan een nieuwe rechte weg met route=ferry gemaakt worden. Voor rivieren die met waterway=river getagd zijn kan route=ferry eraan toegevoegd worden. Als de veerboot eindigt halverwege een bestaand gemapte rivier moet de bestaande way geknipt worden waar de veerboot eindigt. Het is nog niet gedefinieerd hoe een veerboot gemapt moet worden als de rivier uit een enkele way bestaat, omdat de veerboot dan een enkele node zou zijn. Misschien is route=ferry toevoegen aan de kruising tussen de weg en de rivier, een oplossing hiervoor.

Punten waar mensen en voertuigen op de veerboot kunnen komen worden getagd met public_transport=platform, ferry=yes en public_transport=stop_position. De eerder gebruikte amenity=ferry_terminal is nu verouderd omdat het erg gesimplificeerd is en niet exact genoeg.

De hele route van een veerboot kan beschreven worden in een routerelatie met route=ferry.

Kabelbaan

Hoofdartikel: Aerialway

Kabelbanen, sleepliften en stoeltjesliften kunnen gemodelleerd worden met aerialway=*. Ze kunnen gezien worden als openbaar vervoer omdat ze op bepaalde tijden op duidelijke intervallen rijden.

Opstapplaatsen voor kabelbanen zijn vanouds getagd als aerialway=station maar de nieuwere methode van taggen is public_transport=station, public_transport=stop_position en aerialway=yes.

Service routes

Hoofdartikel: Relation:route

Bovenop de infrastructuur van openbaar vervoer is het ook nodig om het vervoer zelf te modelleren. Dat maakt het mogelijk om routeringsapplicaties te maken.

Een route is een relatie die de fysieke weg definieert die de voertuigen nemen voor een bepaalde lijn. Een route bestaat uit een gesorteerde lijst van alle ways van het beginpunt tot het eindpunt. De route heeft ook alle haltepunten (met role 'stop') en perrons (met role 'platform'). Elke richting en elke variant van een lijn heeft zijn eigen route relatie.

Veel voorkomende tags voor openbaar vervoerroutes zijn:

Key Value Description
type=* route Definitie van een route relatie.
route=* train, bus, tram, etc. Type van het soort overtuig.
ref=* text Referentie (lijnnummer) van de route.
name=* text Naam van de route.
operator=* text Maatschappij/bedrijf dat de lijn uitbaat; bijvoorbeeld NS, Connexxion, Arriva.
network=* text Name van de concessie; bijvoorbeeld Hoofdrailnet, Stadsnet Amsterdam, Amstelland-Meerlanden.

Andere tags kunnen van toepassing zijn op verschillende soorten openbaar vervoer, zie approved feature public transport voor meer details.

Alle routes die tot dezelfde lijn horen komen in een een master relatie met type=route_master, deze heeft als tags alle tags die geldig zijn voor alle in die relatie horende routes.

Tagging

Hoofdartikel: Proposed features/Public Transport

Check-in/Check-uit

Om met het OV te reizen moet ingecheckt worden. Veel stations en haltes zijn uitgevoerd met poortjes waar toegang alleen mogelijk is met een OV-Chipkaart of met OV-Pay. Op andere plekken zijn alleen check-in paaltjes te vinden, soms een aantal naast elkaar.

Om dit te mappen kunnen deze keys gebruikt worden:

Key Value Description
barrier gate Als er een poortje is
amenity ticket_validator Toegevoegde tag op het poortje, anders als losse node
fee yes Als er betaald moet worden voor het OV
operator text Bij wie de transactie geregistreerd wordt (NS, RET, Arriva, etc.)
payment:contactless yes Geeft aan dat je contactloos kunt inchecken
payment:ov-chipkaart yes Voor de OV-Chipkaart
payment:apple_pay

payment:google_pay

payment:maestro

payment:mastercard

payment:v-pay

payment:visa

yes

yes

yes

yes

yes

yes

Voor OV-Pay

Tools

Editors

De public transport plugin voor JOSM maakt het vrij complexe bewerken van OV routes makkelijker.

De CustomizePublicTransportStop plugin voor JOSM maakt het aanmaken en bewerken van OV haltes volgens de geldende standaarden makkelijker.

Kaarten

Verschillende mensen hebben gespecialiseerde OV kaarten gemaakt:

Mailinglist

De talk-transit mailinglist is aangemaakt voor discussies over OV-gerelateerde zaken.

Quality assurance

Zie Public transport Quality Assurance.

Andere tools

Meer details voor andere opties met parameters is te vinden op the public_transport page.

Openbaar vervoer per land

Public transport by country:

Imports

See also: Import/Catalogue
Lijst van OV imports. Dit is een goede plek om te beginnen om te zien hoe het op andere plaatsen gedaan is, maar volg ook de Import/Guidelines en Automated Edits code of conduct.

Project Location Summary
Import/VTA Transportation California, USA stops
NaPTAN UK stops
Switzerland/DIDOK Switzerland stations
VRS/Haltestellenimport Cologne, Germany stops
Tenerife Bus Transport Import Tenerife, Canary Islands stops & routes
(undocumented: see [1]) Ottawa, Canada stops

GTFS standaard

Data die conformeert aan de GTFS standaard kan geïmporteerd worden met GO-Sync. Er lijken wat bruikbare functies en beloftes te zijn maar het is nog in (langzame) ontwikkeling.

NDOV

In Nederland wordt verschillende informatie met betrekking tot het OV gebundeld aangeboden door het NDOV. De data uit het NDOV is op een aantal manieren te benaderen:

Voor alle bewerkte data (data die je niet zelf van het NDOV haalt) geldt: controleer indien mogelijk of de data enigszins actueel en correct is.

See also

Meer leesvoer